WASHINGTON: ABD, bir Çinli’nin uçuşunu destekleyen Çin ordusuyla bağlantılı kuruluşlara karşı açılan davayı soruşturacak casus balon Geçen hafta ABD hava sahasında kıdemli bir Dışişleri Bakanlığı Perşembe günü bir yetkili söyledi.
Bakanlık yetkilisi yaptığı açıklamada, Washington’un geçen hafta ABD ordusu tarafından ABD’nin doğu kıyısı açıklarında düşürülen Çin balonunun üreticisinin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) ile “doğrudan bir ilişkisi” olduğundan emin olduğunu söyledi.
Balonun kalıntılarını analiz etmekten sorumlu FBI, gazetecilere verdiği brifingde, yalnızca sınırlı fiziksel kanıt elde ettiğini ve henüz yeteneklerini değerlendirmek için yeterli bilgiye sahip olmadığını söyledi.
Bir ajans yetkilisi, “Bu süreçte bizim için çok erken ve elde edilen ve FBI’a getirilen kanıtlar son derece sınırlı” dedi.
FBI yetkilileri, muhtemelen uçaktaki elektronik aksamın çoğunun taşındığı yer olan balonun “yükünün” çoğuna hala erişimlerinin olmadığını ve çoğunun su altında kaldığını söyledi.
Ayrı ayrı Perşembe günü, Senato Dış İlişkiler Komitesi oturumunda, Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman Pekin’in uluslararası düzeni yeniden şekillendirme çabalarının bir başka işareti olarak Çin’in balonunun uçuşunu vurguladı.
Duruşmada Sherman, “Bu sorumsuz hareket, uzun zamandır kabul ettiğimiz şeyi tam olarak gösteriyor: ÇHC, içeride daha baskıcı ve dışarıda daha saldırgan hale geldi” dedi.
Sherman, Washington’ın Çin’in askeri modernizasyonunu ilerletmek için ABD teknolojisini kullanmasını engellemeye devam edeceğini söyledi.
Sherman, “ÇHC, uluslararası düzeni yeniden şekillendirme niyetine ve kaynaklarına sahip tek rakip” diyerek, balonun ABD egemenliğini ve uluslararası hukuku ihlal etmesinin “bu gerçeğin son örneği” olduğunu da sözlerine ekledi.
Yine de Sherman, Washington ve Pekin’in “bu zor dönemde” iklim değişikliği gibi ortak kaygıları olan konularda birlikte çalışmaya devam etmesini umduğunu söyledi.
SİYASİ KİRLİLİK
Geçen hafta ABD’nin üzerinde süzülen Çin balonu görüntüsü, Washington’da siyasi öfkeyi ateşledi ve Çin’in ABD ve müttefiklerine meydan okumasını keskin bir şekilde odak noktasına getirdi.
Dışişleri Bakanı Antony sordu yanıp sönüyor her iki ülkenin de yıpranmış ilişkileri düzelteceğini umduğu Pekin gezisini iptal etmek. Blinken’in Pazar günü Pekin’e vardığı söyleniyor.
Bunun yerine, Perşembe günkü birçok brifing ve duruşma, olayı ele alması için Başkan Joe Biden yönetimi üzerindeki siyasi baskının altını çizdi.
Demokrat ve Cumhuriyetçi ABD’li milletvekilleri, ABD ordusunu ve Biden yönetimini balonu ABD hava sahasına ilk girdiğinde düşürmemek ve bunun yerine bunu yapmak için bir hafta beklemekle sert bir şekilde eleştirdiler. Temsilciler Meclisi, Çin’i balon baskını nedeniyle kınayan bir karar 419’a karşı 0 oyla kabul etti.
ABD’li milletvekilleri, Biden yönetiminden olayla ilgili daha fazla bilgi talep etti.
Senato Dış İlişkiler Komitesi’nin Demokrat başkanı Senatör Bob Menendez, devlet yetkilileri tarafından verilen gizli bir brifingden çıktıktan sonra, “Sizi hayal kırıklığına uğratmaktan nefret ediyorum. Herkesin başından beri bildiğinden fazlasını öğrenmedik.” dedi. Perşembe günü balon.
ABD Hava Kuvvetleri, ABD hava sahasına girdikten bir hafta sonra Cumartesi günü Güney Karolina kıyılarında balonu düşürdü. Çin dışişleri bakanlığı, rotasından çıkan bir hava balonu olduğunu söyledi ve ABD’yi aşırı tepki vermekle suçladı.
Pazartesi günü ABD, Washington’daki 150 yabancı diplomatı bilgilendirdi ve balon olayıyla ilgili ayrıntıları paylaşmak için dünyanın dört bir yanındaki misyonlarına bilgi gönderdi.
Perşembe günü, Çin dışişleri bakanlığı sözcüsü Mao Ning, ABD’nin balonun küresel bir casus filosunun parçası olduğu yönündeki iddialarını reddederek, iddianın “ABD’nin Çin’e karşı yürüttüğü enformasyon savaşının” bir parçası olabileceğini söyledi.
PLA BAĞLANTILI ÜRETİCİ
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada üst düzey yetkili, balon üreticisinin Çin ordusuyla doğrudan ilişkisi olduğunu ve Halk Kurtuluş Ordusu’nun onaylı bir satıcısı olduğunu söyledi. Açıklamada, Washington’ın ne tür eylemler düşündüğü belirtilmedi.
Yetkili, şirketin adını vermeden, şirketin ayrıca web sitesinde balon ürünlerinin reklamını yaptığını ve ABD hava sahası ve diğer ülkelerin hava sahası üzerinden uçtuğu anlaşılan geçmiş uçuşların videolarını barındırdığını söyledi.
Yetkili, ABD’nin, istihbarat toplama operasyonları yürütebildiğini gösteren U-2 uçağı yakın geçişlerinden balonun yüksek çözünürlüklü görüntülerini topladığını söyledi.
Yetkili, Çin’in beş kıtada 40’tan fazla ülkede benzer gözetleme uçuşları düzenlediğini söyledi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price daha sonra bir brifingde faaliyetin “birkaç yıl boyunca” gerçekleştiğini söyledi.