WASHINGTON: Amerikalı basketbol yıldızı Brittney Griner, sekiz aylık yüksek diplomasi ve yıkılan umutlar destanının sonunda ABD’nin kötü şöhretli Rus silah tüccarı Viktor Bout’u serbest bırakması karşılığında Rus hapishanesinden serbest bırakılarak Perşembe gecesi evine gitti.
Ancak ABD, yaklaşık dört yıldır Rusya’da tutuklu bulunan bir başka Amerikalı olan Paul Whelan’ın özgürlüğünü kazanamadı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle ilgili gerilimlerin ortasında sekiz ayda ikincisi olan anlaşma, yurtdışında tutulan en önde gelen Amerikalının serbest bırakılmasını sağladı ve Başkan Joe Biden için en önemli hedefi tutturdu. Yine de, ABD yetkililerinin yüksek bir fiyat olduğunu söylediği şeyi taşıyordu.
Biden, kendisine Griner’ın eşi Cherelle ve hükümet yetkililerinin eşlik ettiği Beyaz Saray’dan “Güvende, uçakta, eve gidiyor” dedi.
Biden’ın bir zamanlar “Ölüm Taciri” lakaplı Rus suçlu Bout’u serbest bırakma izni, yönetiminin karşı karşıya olduğu artan aciliyetin altını çizdi. öğütücü özellikle uyuşturucu suçlamalarıyla ilgili ceza davasının kısa süre önce sonuçlanmasından ve ardından bir ceza kolonisine nakledilmesinden sonra. Rusya’da profesyonel basketbol da oynayan Griner, Rus yetkililerin esrar yağı vape bidonları taşıdığını söylemesi üzerine oradaki bir havaalanında tutuklandı.
Griner iki kez Olimpiyat altın madalyası sahibi, Baylor Üniversitesi All-American ve Phoenix Mercury profesyonel basketbol yıldızı ve tutuklanması onu yurtdışında hapsedilen en yüksek profilli Amerikalı yaptı. Yetkililerin LBGTQ topluluğuna düşman olduğu bir ülkede hapsedilmiş, açıkça eşcinsel siyahi bir kadın olarak statüsü, yasal anlatısına ırksal, toplumsal cinsiyet ve sosyal dinamikleri dahil etti ve suç işleyenlerin nüfusuna benzeri görülmemiş bir dikkat çekti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rus haber ajansları tarafından yapılan açıklamada, mübadelenin Abu Dabi’de gerçekleştiğini ve Bout’un eve uçtuğunu söyleyerek değişimi doğruladı. Rus medyası, Griner’in bir ABD yetkilisi tarafından karşılandığı Abu Dabi’de bir Rus uçağından indiğini gösterdi. İki Rus, Bout’u kucaklayarak karşıladı.
Daha sonra Rus televizyonu, Bout’un Moskova’da karlı bir asfaltta uçaktan indiğini gösterdi, annesi ve karısı ona sarıldı ve ona çiçek verdi.
Biden, Griner ile telefonla görüştüğünü ve Griner’ın 24 saat içinde ABD’ye dönmesinin beklendiğini söyledi. ABD’li yetkililer, özel tıbbi hizmetler ve tavsiyeler alacağını söyledi.
Hem Rus hem de ABD’li yetkililer, aylarca süren zorlu müzakerelerin ardından son haftalarda temkinli bir iyimserlik göstermişlerdi ve Biden, Kasım ayında Rusya’nın ara seçimler sona erdiği için bir anlaşmaya varacağından umutlu olduğunu söylemişti. Üst düzey bir Rus yetkili geçen hafta, yıl sonundan önce bir anlaşmanın mümkün olduğunu söyledi.
Yine de, ABD’li yetkililerin hem Griner hem de Aralık 2018’den beri Rusya’da tutuklu bulunan Michigan kurumsal güvenlik yöneticisi Whelan’ı eve getirme konusundaki kararlılıklarını aylardır ilan ettikleri göz önüne alındığında, anlaşmanın bire bir değiş tokuş olması şaşırtıcı geldi. casusluk için. ailesinin ve ABD hükümetinin asılsız olduğuna inandığı iddialar.
Biden, “Paul Whelan’ı unutmadık” dedi. “Paul’ün serbest bırakılması için iyi niyetle müzakere etmeye devam edeceğiz.”
Ancak ABD’li yetkililer, Rusya’nın Whelan’a yönelik “sahte casusluk” iddiaları nedeniyle davasını farklı şekilde ele aldığını söyleyerek, Whelan’ın serbest bırakılması için acil bir yol görmediklerini söylediler. Yine de Ruslarla olan iletişim kanallarının onun özgürlüğü için müzakerelere açık olduğuna inandıklarını söylediler.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken, “Bugün onlardan birinin serbest bırakılmasını sağlama fırsatını kaçırmak istemedik” dedi.
Whelan’ın kardeşi David yaptığı açıklamada, Griner’ın serbest bırakılmasından “çok mutlu” olduğunu ancak ailesi için de hayal kırıklığına uğradığını söyledi.
“Biden yönetimi, olmayacak bir anlaşmayı beklemek yerine Bayan Griner’ı eve getirmek ve mümkün olan anlaşmayı yapmakla doğru kararı verdi” dedi.
ABD, Bout’u serbest bırakarak, Adalet Bakanlığı’nın bir zamanlar dünyanın en üretken silah tüccarlarından biri olarak tanımladığı eski bir Sovyet Ordusu yarbayını serbest bıraktı. 2008’de Tayland’da tutuklandı ve 2010’da ABD’ye iade edildi.
Bout, ABD yetkililerinin Amerikalılara karşı kullanılacağını söylediği on milyonlarca dolar değerindeki silahları satmak için komplo kurmak suçlamasıyla 25 yıl hapis cezasını çekiyordu. Biden, silah tüccarını Illinois federal hapishanesinden serbest bırakmak için yürütme organını affetti. esir değişimi.
Anlaşma, GOP Ocak ayında meclisin kontrolünü geri aldığında partisinin sözcü adayı olan Meclis Azınlık Lideri Kevin McCarthy de dahil olmak üzere bazı önde gelen Cumhuriyetçiler tarafından eleştirildi.
Bout, “Bu, Vladimir Putin’e bir hediye ve Amerikalıların hayatlarını riske atıyor” dedi. “Paul Whelan’ı bunun için bırakmak vicdansızlık.”
ABD-Rusya mübadelesi, Moskova’nın Ukrayna’ya karşı savaşı nedeniyle güçler arasındaki ilişkilerin bozulmasına rağmen gerçekleşti. Beyaz Saray, Kiev’e şartların esir değişimiyle sınırlı olduğu ve ABD’nin Ukrayna’nın savunmasına verdiği desteği etkilemeyeceği konusunda güvence verildiğini söyledi.
Yaz boyunca, Amerikalıların yakalanması, beş aydan uzun bir süre içinde Washington ile Moskova arasında bilinen en yüksek teması – Blinken ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov arasında bir telefon görüşmesi – ateşledi.
Aksi halde gizli olan müzakereler sırasında olağanüstü bir hamleyle Blinken, Temmuz ayında ABD’nin Griner ve Whelan için Rusya’ya “önemli bir teklif” yaptığını kamuoyuna açıkladı. Şartları belirtmemesine rağmen, buna aşina olan kişiler ABD’nin Bout’u teklif ettiğini söylediler.
Kamuoyu teklifleri, bu tür meseleleri özel olarak çözmeyi tercih ettiklerini söyleyen Ruslardan bir azarlama aldı ve hükümeti çaresiz bırakarak ABD hükümetinin bu ve gelecekteki anlaşmalardaki müzakere elini zayıflatma riskini aldı. Ancak duyuru, Biden’ın elinden geleni yaptığını ve Ruslar üzerinde baskı kuracağını da kamuoyuna açıkça gösterdi.
Serbest bırakma aynı zamanda ABD’nin eski Birleşmiş Milletler büyükelçisi ve rehine görüşmelerinde sık sık temsilci olan Bill Richardson ve onun baş yardımcısı Mickey Bergman ile aylarca arka kanal müzakerelerini takip etti.
Griner Şubat ayında Moskova’nın Sheremetyevo Havalimanı’nda tutuklanmasının ardından Temmuz ayında suçunu kabul etti, ancak Rus mahkeme sisteminde suçunu kabul etmek bir davayı otomatik olarak bitirmediği için hâlâ yargılanıyordu.
Mahkemede kenevir yağı bidonlarının kendisine ait olduğunu itiraf etti, ancak suç kastı olmadığını ve aceleyle paketlendiği için bagajında olduklarını söyledi.
4 Ağustos’ta mahkûm edilmeden ve avukatlarının suç için uygunsuz bulduğu bir ceza verilmeden önce Griner, “Yaptığım hata için” duygusal bir özür diledi. “Umarım açıklamanız hayatımın sonunu getirmez.”
Destekçileri, tutuklanmasından sonra haftalarca büyük ölçüde sessiz kaldılar, ancak bu yaklaşım, Dışişleri Bakanlığı’nın onu hukuka aykırı bir şekilde gözaltına aldığını etiketlediği Mayıs ayında değişti. ABD’de bir kokain kaçakçılığı komplosundan hüküm giyen Rus pilot Konstantin Yaroshenko için donanma gazisi Trevor Reed’in yaptığı ayrı bir işlem, daha fazla takasın yapılabileceğine dair umutları artırdı.
Whelan, Aralık 2018’den beri Rusya’da gözaltında tutuluyor. ABD hükümeti de onu haksız yere tutuklanmış olarak sınıflandırdı. 2020 yılında 16 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Whelan, Reed’in mahkum takasına dahil değildi, bu da Griner’ın eve getirdiği anlaşmanın onu da dahil etmesini sağlamak için Biden yönetimi üzerindeki baskıyı artırdı.
Ancak ABD, yaklaşık dört yıldır Rusya’da tutuklu bulunan bir başka Amerikalı olan Paul Whelan’ın özgürlüğünü kazanamadı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle ilgili gerilimlerin ortasında sekiz ayda ikincisi olan anlaşma, yurtdışında tutulan en önde gelen Amerikalının serbest bırakılmasını sağladı ve Başkan Joe Biden için en önemli hedefi tutturdu. Yine de, ABD yetkililerinin yüksek bir fiyat olduğunu söylediği şeyi taşıyordu.
Biden, kendisine Griner’ın eşi Cherelle ve hükümet yetkililerinin eşlik ettiği Beyaz Saray’dan “Güvende, uçakta, eve gidiyor” dedi.
Biden’ın bir zamanlar “Ölüm Taciri” lakaplı Rus suçlu Bout’u serbest bırakma izni, yönetiminin karşı karşıya olduğu artan aciliyetin altını çizdi. öğütücü özellikle uyuşturucu suçlamalarıyla ilgili ceza davasının kısa süre önce sonuçlanmasından ve ardından bir ceza kolonisine nakledilmesinden sonra. Rusya’da profesyonel basketbol da oynayan Griner, Rus yetkililerin esrar yağı vape bidonları taşıdığını söylemesi üzerine oradaki bir havaalanında tutuklandı.
Griner iki kez Olimpiyat altın madalyası sahibi, Baylor Üniversitesi All-American ve Phoenix Mercury profesyonel basketbol yıldızı ve tutuklanması onu yurtdışında hapsedilen en yüksek profilli Amerikalı yaptı. Yetkililerin LBGTQ topluluğuna düşman olduğu bir ülkede hapsedilmiş, açıkça eşcinsel siyahi bir kadın olarak statüsü, yasal anlatısına ırksal, toplumsal cinsiyet ve sosyal dinamikleri dahil etti ve suç işleyenlerin nüfusuna benzeri görülmemiş bir dikkat çekti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Rus haber ajansları tarafından yapılan açıklamada, mübadelenin Abu Dabi’de gerçekleştiğini ve Bout’un eve uçtuğunu söyleyerek değişimi doğruladı. Rus medyası, Griner’in bir ABD yetkilisi tarafından karşılandığı Abu Dabi’de bir Rus uçağından indiğini gösterdi. İki Rus, Bout’u kucaklayarak karşıladı.
Daha sonra Rus televizyonu, Bout’un Moskova’da karlı bir asfaltta uçaktan indiğini gösterdi, annesi ve karısı ona sarıldı ve ona çiçek verdi.
Biden, Griner ile telefonla görüştüğünü ve Griner’ın 24 saat içinde ABD’ye dönmesinin beklendiğini söyledi. ABD’li yetkililer, özel tıbbi hizmetler ve tavsiyeler alacağını söyledi.
Hem Rus hem de ABD’li yetkililer, aylarca süren zorlu müzakerelerin ardından son haftalarda temkinli bir iyimserlik göstermişlerdi ve Biden, Kasım ayında Rusya’nın ara seçimler sona erdiği için bir anlaşmaya varacağından umutlu olduğunu söylemişti. Üst düzey bir Rus yetkili geçen hafta, yıl sonundan önce bir anlaşmanın mümkün olduğunu söyledi.
Yine de, ABD’li yetkililerin hem Griner hem de Aralık 2018’den beri Rusya’da tutuklu bulunan Michigan kurumsal güvenlik yöneticisi Whelan’ı eve getirme konusundaki kararlılıklarını aylardır ilan ettikleri göz önüne alındığında, anlaşmanın bire bir değiş tokuş olması şaşırtıcı geldi. casusluk için. ailesinin ve ABD hükümetinin asılsız olduğuna inandığı iddialar.
Biden, “Paul Whelan’ı unutmadık” dedi. “Paul’ün serbest bırakılması için iyi niyetle müzakere etmeye devam edeceğiz.”
Ancak ABD’li yetkililer, Rusya’nın Whelan’a yönelik “sahte casusluk” iddiaları nedeniyle davasını farklı şekilde ele aldığını söyleyerek, Whelan’ın serbest bırakılması için acil bir yol görmediklerini söylediler. Yine de Ruslarla olan iletişim kanallarının onun özgürlüğü için müzakerelere açık olduğuna inandıklarını söylediler.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken, “Bugün onlardan birinin serbest bırakılmasını sağlama fırsatını kaçırmak istemedik” dedi.
Whelan’ın kardeşi David yaptığı açıklamada, Griner’ın serbest bırakılmasından “çok mutlu” olduğunu ancak ailesi için de hayal kırıklığına uğradığını söyledi.
“Biden yönetimi, olmayacak bir anlaşmayı beklemek yerine Bayan Griner’ı eve getirmek ve mümkün olan anlaşmayı yapmakla doğru kararı verdi” dedi.
ABD, Bout’u serbest bırakarak, Adalet Bakanlığı’nın bir zamanlar dünyanın en üretken silah tüccarlarından biri olarak tanımladığı eski bir Sovyet Ordusu yarbayını serbest bıraktı. 2008’de Tayland’da tutuklandı ve 2010’da ABD’ye iade edildi.
Bout, ABD yetkililerinin Amerikalılara karşı kullanılacağını söylediği on milyonlarca dolar değerindeki silahları satmak için komplo kurmak suçlamasıyla 25 yıl hapis cezasını çekiyordu. Biden, silah tüccarını Illinois federal hapishanesinden serbest bırakmak için yürütme organını affetti. esir değişimi.
Anlaşma, GOP Ocak ayında meclisin kontrolünü geri aldığında partisinin sözcü adayı olan Meclis Azınlık Lideri Kevin McCarthy de dahil olmak üzere bazı önde gelen Cumhuriyetçiler tarafından eleştirildi.
Bout, “Bu, Vladimir Putin’e bir hediye ve Amerikalıların hayatlarını riske atıyor” dedi. “Paul Whelan’ı bunun için bırakmak vicdansızlık.”
ABD-Rusya mübadelesi, Moskova’nın Ukrayna’ya karşı savaşı nedeniyle güçler arasındaki ilişkilerin bozulmasına rağmen gerçekleşti. Beyaz Saray, Kiev’e şartların esir değişimiyle sınırlı olduğu ve ABD’nin Ukrayna’nın savunmasına verdiği desteği etkilemeyeceği konusunda güvence verildiğini söyledi.
Yaz boyunca, Amerikalıların yakalanması, beş aydan uzun bir süre içinde Washington ile Moskova arasında bilinen en yüksek teması – Blinken ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov arasında bir telefon görüşmesi – ateşledi.
Aksi halde gizli olan müzakereler sırasında olağanüstü bir hamleyle Blinken, Temmuz ayında ABD’nin Griner ve Whelan için Rusya’ya “önemli bir teklif” yaptığını kamuoyuna açıkladı. Şartları belirtmemesine rağmen, buna aşina olan kişiler ABD’nin Bout’u teklif ettiğini söylediler.
Kamuoyu teklifleri, bu tür meseleleri özel olarak çözmeyi tercih ettiklerini söyleyen Ruslardan bir azarlama aldı ve hükümeti çaresiz bırakarak ABD hükümetinin bu ve gelecekteki anlaşmalardaki müzakere elini zayıflatma riskini aldı. Ancak duyuru, Biden’ın elinden geleni yaptığını ve Ruslar üzerinde baskı kuracağını da kamuoyuna açıkça gösterdi.
Serbest bırakma aynı zamanda ABD’nin eski Birleşmiş Milletler büyükelçisi ve rehine görüşmelerinde sık sık temsilci olan Bill Richardson ve onun baş yardımcısı Mickey Bergman ile aylarca arka kanal müzakerelerini takip etti.
Griner Şubat ayında Moskova’nın Sheremetyevo Havalimanı’nda tutuklanmasının ardından Temmuz ayında suçunu kabul etti, ancak Rus mahkeme sisteminde suçunu kabul etmek bir davayı otomatik olarak bitirmediği için hâlâ yargılanıyordu.
Mahkemede kenevir yağı bidonlarının kendisine ait olduğunu itiraf etti, ancak suç kastı olmadığını ve aceleyle paketlendiği için bagajında olduklarını söyledi.
4 Ağustos’ta mahkûm edilmeden ve avukatlarının suç için uygunsuz bulduğu bir ceza verilmeden önce Griner, “Yaptığım hata için” duygusal bir özür diledi. “Umarım açıklamanız hayatımın sonunu getirmez.”
Destekçileri, tutuklanmasından sonra haftalarca büyük ölçüde sessiz kaldılar, ancak bu yaklaşım, Dışişleri Bakanlığı’nın onu hukuka aykırı bir şekilde gözaltına aldığını etiketlediği Mayıs ayında değişti. ABD’de bir kokain kaçakçılığı komplosundan hüküm giyen Rus pilot Konstantin Yaroshenko için donanma gazisi Trevor Reed’in yaptığı ayrı bir işlem, daha fazla takasın yapılabileceğine dair umutları artırdı.
Whelan, Aralık 2018’den beri Rusya’da gözaltında tutuluyor. ABD hükümeti de onu haksız yere tutuklanmış olarak sınıflandırdı. 2020 yılında 16 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Whelan, Reed’in mahkum takasına dahil değildi, bu da Griner’ın eve getirdiği anlaşmanın onu da dahil etmesini sağlamak için Biden yönetimi üzerindeki baskıyı artırdı.