WASHINGTON/PEKİN: ABD’nin Washington ve Pekin’de 40 ülkeden yabancı diplomatlarla Ocak ayı sonunda ABD hava sahasına giren Çin casus balonu hakkında brifingler düzenlediğini söyledi.
Yetkili, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman’ın Pazartesi günü 40 büyükelçilikte yaklaşık 150 yabancı diplomatı bilgilendirdiğini, ABD büyükelçiliğinin ise Pazartesi ve Salı günleri ABD’nin balonla ilgili bulgularını sunmak için Pekin’de yabancı diplomatları topladığını söyledi.
Üst düzey hükümet yetkilisi, “Dünya çapında bu tür operasyonlara duyarlı olabilecek ülkelerle mümkün olduğunca çok şey paylaştığımızdan emin olmak istiyoruz.” dedi.
Sherman’ın brifingi ilk olarak ABD’li yetkililerin casus balonunun Güney Çin Denizi’ndeki Çin’in Hainan Adası’ndaki kapsamlı bir askeri gözetleme çabasıyla bağlantılı olduğunu söylediklerini aktaran Washington Post tarafından bildirildi.
Analistler henüz ne kadar büyük olduğunu bilmese de Çin balonu ABD’li yetkililer, 2018’den bu yana beş kıtada, bazıları Japonya, Hindistan, Vietnam, Tayvan ve Filipinler’i hedef alan düzinelerce görevden bahsetti.
ABD Dışişleri Bakanlığı yorum talebine hemen yanıt vermedi.
Reuters’in Pazartesi günü bildirdiğine göre, Çinli askeri araştırmacılar geçtiğimiz günlerde halka açık gazetelerde balonların ve hava gemilerinin daha da geliştirilmesi ve bir dizi görev için konuşlandırılması gerektiğini savundu.
Washington Post’un bildirdiğine göre askeri operasyon, Çin’in askeri-sivil füzyon aygıtının bir parçası olan özel bir Çinli şirketin teknolojisini içeriyordu.
Çin balonunun geçen hafta Amerika Birleşik Devletleri üzerinde görünmesi, Washington’da siyasi öfkeye yol açtı ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in, her iki ülkenin de yıpranmış ilişkileri düzelteceğini umduğu Pekin gezisini iptal etmesine yol açtı. Blinken’in Pazar günü Pekin’e vardığı söyleniyor.
Bir ABD Hava Kuvvetleri savaş uçağı, ABD hava sahasına ilk girdikten bir hafta sonra, Cumartesi günü Güney Carolina kıyılarında balonu düşürdü.
Çin, bunun ABD hava sahasında patlayan bir hava balonu olduğunu ve “beklenmedik, münferit bir olay” olduğunu söyledi. Saldırıyı kınadı ve ABD’yi aşırı tepki göstermekle suçladı.
casus zeplin
Üst düzey yönetim yetkilisi, Dışişleri Bakanlığı’nın dünya çapındaki ABD misyonlarına balon olayıyla ilgili bilgileri müttefikler ve ortaklarla paylaşmak için gönderdiğini de sözlerine ekledi.
Görüşmelere katılan diplomatlar, Pekin brifinglerinde ABD’nin balonun Çin’in dediği gibi bir hava araştırma balonu değil, casusluk için kullanılan bir zeplin olduğunu gösteren bilgiler sunduğunu söyledi.
Washington, balonun Çin ordusu Halk Kurtuluş Ordusu tarafından kullanıldığını söyledi.
Pekin’deki diplomatlar, ABD büyükelçiliğinin kendilerine balonun güneş panellerinin bir hava balonundan daha fazla güce ihtiyaç duyduğu anlamına geldiğini ve uçuş yolunun doğal rüzgar modelleriyle tutarsız olduğunu söylediğini söylediler. ABD’li yetkililer, balonun dümen ve pervanelerle donatıldığını söyledi.
“ABD brifingine, bu tür balonlarla ilgili kendi anlayışımıza ve Çin’in şimdiye kadar bu balonun sahibi olan şirket veya varlığın adını vermeyi reddettiği gerçeğine dayanarak, bunun bir sivil hava balonu olduğuna inanmakta zorlanıyoruz.” Pekin merkezli Asyalı savunma diplomatı Reuters’e söyledi.
Tayvan’a ABD tarafından bilgi verilip verilmediği sorulduğunda, Tayvan dışişleri bakanlığı Reuters’e yaptığı açıklamada, “ABD ile her zaman yakın teması sürdürdük ve ABD ile Çin arasındaki etkileşimler hakkında görüş alışverişinde bulunmaya devam ediyoruz” dedi.
Bilgiler, Pentagon’un hafta sonundan beri gazetecilerle paylaştığı, balonların diğer ülkelerin egemenliğini de ihlal eden bir Çin hava filosunun parçası olduğunu söyleyen bilgilere benziyordu.