WASHINGTON: ABD halk sağlığı yetkilileri bu hafta eczanelere satış yapma yetkisi verdi kürtaj hapları reçeteyle. Geçen yıl birkaç eyalette kürtajı yasakladıktan sonra, bu durum ABD’deki kadınlar için tam olarak neyi değiştirdi?
Tıbbi düşük olarak da adlandırılan ilaca bağlı kürtaj, bir veya iki gün boyunca iki farklı ilacın alınmasını içerir.
İlki (mifepriston) gebeliği engeller ve ikincisi (misoprostol) rahmi boşaltmak için kanamaya neden olur.
En büyük sorunlar, 2000 yılından beri ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından yetkilendirilen ve sıkı bir şekilde düzenlenen mifepristonun etrafında dönüyor.
FDA, mifepristonun gebeliğin 10. haftasına kadar kullanılabileceğini onayladı.
Covid’den kısa bir süre öncesine kadar pandemisadece şahsen ve belirli yerlerde, özellikle kürtaj kliniklerinde sağlanabilirdi.
Ancak pandemi sırasında açılan bir dava nedeniyle FDA, bir doktorla yüz yüze veya uzaktan görüştükten sonra ilacın posta yoluyla geçici olarak dağıtılmasına izin vermeyi kabul etti.
Ardından, Aralık 2021’de FDA, mifepristonun kişisel olarak verilmesi gerekliliğini kalıcı olarak kaldıracağını duyurdu.
Ajans, onu tedarik eden iki ilaç şirketinden – Mifeprex olarak satan Danco Laboratories ve jenerik üretici GenBioPro – daha geniş dağıtıma izin verecek bir sistem oluşturmasını istedi. Bu hafta onaylandı.
Mifepriston satmak isteyen eczaneler, Danco ve GenBioPro’ya iade edilmek üzere bir form imzalamalı ve hapları hastalara en fazla dört gün içinde verebileceklerini (ilaç sahada saklanmıyorsa) garanti etmelidir.
Eczane ayrıca reçetenin sertifikalı bir tıp uzmanından (bir doktor veya eyalete bağlı olarak bir pratisyen hemşire) geldiğini belirlemelidir.
Sertifikalı olmak için, sağlık hizmeti sağlayıcılarının, gerektiğinde acil bakım sağlayabilecek bir hastane veya klinikle ilişkileri olduğundan emin olmak için bir formu kendileri doldurmaları gerekir. Ayrıca hastalarından imzalı bir onam formu almaları gerekir.
Doktorların kendilerinin artık hapları stoklamaları gerekmediğinden, daha fazlası katılmaya karar verebilir.
Genişleyen İlaç Kürtaja Erişim Projesi direktörü Kirsten Moore, AFP’ye verdiği demeçte, bunun “çok merkezi olmayan bir sistem” olduğunu söyledi. FDA “günlük yönetime hiç müdahale etmez.”
San Francisco’daki California Üniversitesi’nde üreme sağlığı araştırmacısı olan Antonia Biggs, çeşitli sertifikaların gerekli olmadığını, ancak FDA’nın kararının “çok büyük bir adım” olduğunu söylüyor – “ilaçlı kürtaj haplarını insanlara yaklaştırıyor.”
Bu belirsiz. Üreme Hakları Merkezi’nin kıdemli danışmanı Jenny Ma programa “Önümüzdeki haftalarda ve aylarda daha fazla sağlayıcı göreceğimizi söyleyebilirim” dedi.
ABD’nin en büyük eczane zincirlerinden ikisi, Walgreens ve CVS, yapabilecekleri eyaletlerde yer almak istediklerini söylediler.
Kürtajın yasal olduğu yerlerde, yeni önlem, kürtaj klinikleri ve posta hizmetlerinden sonra üçüncü bir hap alma yöntemi ekliyor. Bazı kadınların, hapların gelmesini beklemeden veya uzakta olabilecek bir kliniğe gitmek zorunda kalmadan daha erken kürtaj yapmalarını sağlayabilir.
Ma, “Bu, kırsal topluluklarda yaşayan insanlara, özellikle de “seyahat masraflarını karşılayamayacak durumda olanlara büyük ölçüde yardımcı olacak” dedi.
Biggs, ister ebeveynleriyle yaşayan genç insanlar, ister “taciz edici ilişkiler içinde olanlar”, ister “sabit barınağı” olmayanlar olsun, postayla hap almanın uygunsuz veya karmaşık olabileceği kadınlara da yardımcı olabilir.
En önemlisi, Ma, “kürtaj bakımını damgalamıyor; onu diğer herhangi bir karşılaştırılabilir ilaçla daha karşılaştırılabilir hale getiriyor” dedi.
ABD Yüksek Mahkemesi’nin geçen yaz aldığı dönüm noktası niteliğindeki bir karar, ülke çapında kürtaj haklarını bozdu ve her eyaletin prosedürü yöneten kendi yasalarını geçirmesine izin verdi.
O zamandan beri yaklaşık bir düzine eyalet kürtajı neredeyse tamamen yasadışı hale getirdi.
Bu eyaletlerde kürtaj hapları yasadışı olmaya devam ediyor – FDA’nın kararı bunu değiştirmiyor.
Ma, “Yapacağı şey (eyaletler arasındaki) eşitsizliği daha da artırmaktır” dedi.
Ancak kürtajın yasal olduğu bir ülkeye seyahat etmeye karar veren kadınlar, artık bir kürtaj kliniğinden çok daha yakın bir eczane bularak seyahatlerini azaltıyor ve basitleştiriyor.
Tıbbi düşük olarak da adlandırılan ilaca bağlı kürtaj, bir veya iki gün boyunca iki farklı ilacın alınmasını içerir.
İlki (mifepriston) gebeliği engeller ve ikincisi (misoprostol) rahmi boşaltmak için kanamaya neden olur.
En büyük sorunlar, 2000 yılından beri ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından yetkilendirilen ve sıkı bir şekilde düzenlenen mifepristonun etrafında dönüyor.
FDA, mifepristonun gebeliğin 10. haftasına kadar kullanılabileceğini onayladı.
Covid’den kısa bir süre öncesine kadar pandemisadece şahsen ve belirli yerlerde, özellikle kürtaj kliniklerinde sağlanabilirdi.
Ancak pandemi sırasında açılan bir dava nedeniyle FDA, bir doktorla yüz yüze veya uzaktan görüştükten sonra ilacın posta yoluyla geçici olarak dağıtılmasına izin vermeyi kabul etti.
Ardından, Aralık 2021’de FDA, mifepristonun kişisel olarak verilmesi gerekliliğini kalıcı olarak kaldıracağını duyurdu.
Ajans, onu tedarik eden iki ilaç şirketinden – Mifeprex olarak satan Danco Laboratories ve jenerik üretici GenBioPro – daha geniş dağıtıma izin verecek bir sistem oluşturmasını istedi. Bu hafta onaylandı.
Mifepriston satmak isteyen eczaneler, Danco ve GenBioPro’ya iade edilmek üzere bir form imzalamalı ve hapları hastalara en fazla dört gün içinde verebileceklerini (ilaç sahada saklanmıyorsa) garanti etmelidir.
Eczane ayrıca reçetenin sertifikalı bir tıp uzmanından (bir doktor veya eyalete bağlı olarak bir pratisyen hemşire) geldiğini belirlemelidir.
Sertifikalı olmak için, sağlık hizmeti sağlayıcılarının, gerektiğinde acil bakım sağlayabilecek bir hastane veya klinikle ilişkileri olduğundan emin olmak için bir formu kendileri doldurmaları gerekir. Ayrıca hastalarından imzalı bir onam formu almaları gerekir.
Doktorların kendilerinin artık hapları stoklamaları gerekmediğinden, daha fazlası katılmaya karar verebilir.
Genişleyen İlaç Kürtaja Erişim Projesi direktörü Kirsten Moore, AFP’ye verdiği demeçte, bunun “çok merkezi olmayan bir sistem” olduğunu söyledi. FDA “günlük yönetime hiç müdahale etmez.”
San Francisco’daki California Üniversitesi’nde üreme sağlığı araştırmacısı olan Antonia Biggs, çeşitli sertifikaların gerekli olmadığını, ancak FDA’nın kararının “çok büyük bir adım” olduğunu söylüyor – “ilaçlı kürtaj haplarını insanlara yaklaştırıyor.”
Bu belirsiz. Üreme Hakları Merkezi’nin kıdemli danışmanı Jenny Ma programa “Önümüzdeki haftalarda ve aylarda daha fazla sağlayıcı göreceğimizi söyleyebilirim” dedi.
ABD’nin en büyük eczane zincirlerinden ikisi, Walgreens ve CVS, yapabilecekleri eyaletlerde yer almak istediklerini söylediler.
Kürtajın yasal olduğu yerlerde, yeni önlem, kürtaj klinikleri ve posta hizmetlerinden sonra üçüncü bir hap alma yöntemi ekliyor. Bazı kadınların, hapların gelmesini beklemeden veya uzakta olabilecek bir kliniğe gitmek zorunda kalmadan daha erken kürtaj yapmalarını sağlayabilir.
Ma, “Bu, kırsal topluluklarda yaşayan insanlara, özellikle de “seyahat masraflarını karşılayamayacak durumda olanlara büyük ölçüde yardımcı olacak” dedi.
Biggs, ister ebeveynleriyle yaşayan genç insanlar, ister “taciz edici ilişkiler içinde olanlar”, ister “sabit barınağı” olmayanlar olsun, postayla hap almanın uygunsuz veya karmaşık olabileceği kadınlara da yardımcı olabilir.
En önemlisi, Ma, “kürtaj bakımını damgalamıyor; onu diğer herhangi bir karşılaştırılabilir ilaçla daha karşılaştırılabilir hale getiriyor” dedi.
ABD Yüksek Mahkemesi’nin geçen yaz aldığı dönüm noktası niteliğindeki bir karar, ülke çapında kürtaj haklarını bozdu ve her eyaletin prosedürü yöneten kendi yasalarını geçirmesine izin verdi.
O zamandan beri yaklaşık bir düzine eyalet kürtajı neredeyse tamamen yasadışı hale getirdi.
Bu eyaletlerde kürtaj hapları yasadışı olmaya devam ediyor – FDA’nın kararı bunu değiştirmiyor.
Ma, “Yapacağı şey (eyaletler arasındaki) eşitsizliği daha da artırmaktır” dedi.
Ancak kürtajın yasal olduğu bir ülkeye seyahat etmeye karar veren kadınlar, artık bir kürtaj kliniğinden çok daha yakın bir eczane bularak seyahatlerini azaltıyor ve basitleştiriyor.