NASA’nın Artemis’i Apollo’dan 50 yıl sonra havalandı

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
CAPE CANAVERAL: NASA’nın yeni ay roketi, Çarşamba günü erken saatlerde gemide üç test mankeni ile ilk uçuşunda patladı ve ABD’yi, ayın sonundan bu yana ilk kez astronotları ay yüzeyine döndürmeye büyük bir adım daha yaklaştırdı. Apollon 50 yıl önceki program Üç haftalık uçuş sırasında her şey yolunda giderse, roket boş bir mürettebat kapsülünü ayın etrafındaki geniş yörüngeye itecek ve ardından Aralık ayında Pasifik Okyanusu’na iniş yaparak Dünya’ya dönecek.
Yıllarca süren gecikmeler ve milyar dolarlık maliyet aşımlarının ardından Uzay Fırlatma Sistemi roketi, Kennedy Uzay Merkezi’nden 4 milyon kilogram itme gücüyle havalandı ve saniyede 100 mil hıza ulaştı.
Tepedeki Orion kapsülü, uçuşa iki saatten kısa bir süre kala Dünya’nın yörüngesinden Ay’a doğru çıkmaya hazırlanıyordu.
Ay çekimi, füzenin hangar ile platform arasında zıplamasına neden olan yaklaşık üç aylık rahatsız edici yakıt sızıntısını takip ediyor.
Eylül ayının sonunda Ian Kasırgası tarafından zorlanan roket, geçen hafta Nicole saatte 80 milin üzerinde rüzgarlarla uçmaya devam ederken dışarıda kaldı.
Rüzgâr, kapsülün üç metre yakınında savrulsa da yöneticiler fırlatma için onay verdi.
NASA, 15.000 kişinin, NASA’nın uzun zamandır beklenen devam oyununa tanık olmak için, binlerce kişinin daha sahilleri ve kapıların dışındaki yolları kapladığı fırlatma alanını engellemesini bekliyordu. Apollo Projesi1969 ile 1972 yılları arasında 12 astronot Ay’da yürüdü.
Kalabalıklar, gösteriyi dev ekranlarda izlemek için Houston ve Huntsville, Alabama’daki NASA merkezlerinin dışında da toplandı.
Fırlatma direktörü Charlie Blackwell-Thompson, lansmandan kısa bir süre önce Apollo’dan önce yaşamamış gençlere atıfta bulunarak, “Artemis nesli için, bu sizin için,” dedi.
Lansman, NASA’nın Apollo’nun mitolojik ikiz kardeşinin adını taşıyan Artemis ay keşif programının başlangıcı oldu.
Uzay ajansı, 2024’teki bir sonraki uçuşta ayın çevresine dört astronot göndermeyi ve 2025 gibi erken bir tarihte insanları oraya indirmeyi hedefliyor.
98 metrelik SLS, uzay mekiğinden veya insanları aya götüren güçlü Satürn V’den daha fazla itiş gücüne sahip, NASA tarafından şimdiye kadar yapılmış en güçlü rokettir.
Bir dizi hidrojen yakıt sızıntısı, hem yaz fırlatma denemelerini hem de geri sayım testlerini rahatsız etti.
Salı gecesi yakıt ikmali sırasında yeni bir yerde yeni bir sızıntı meydana geldi, ancak bir acil durum ekibi yastıktaki arızalı valfi sıkmayı başardı.
Sonra bir ABD Uzay Kuvvetleri radar istasyonu düştü ve bu sefer bir Ethernet anahtarını değiştirmek için başka bir savaşla sonuçlandı.
Orion, Pazartesi günü Dünya’dan 370.000 kilometreden fazla uzakta olan aya ulaşacak.
Ay’ın 80 mil yakınına geldikten sonra, kapsül yaklaşık 40.000 mil uzağa uzanan geniş bir yörüngeye girecek.
4,1 milyar dolarlık test uçuşu, mürettebatın uçağa bindiği günle hemen hemen aynı olan 25 gün sürecek.
Uzay ajansı, uzay aracının sınırlarını zorlamayı ve astronotlar devreye girmeden sorunları ortaya çıkarmayı planlıyor.
Mankenler – NASA onlara ay yıldızları diyor – diğer şeylerin yanı sıra titreşimleri, ivmeyi ve kozmik ışınları ölçmek için sensörlerle donatıldı.
Görev yöneticisi Mike Sarafin, “Bu ilk test uçuşunda oldukça fazla risk var” dedi.
Roket 2017 yılına kadar kuru olmalıdır.
Hükümet gözlemcileri, NASA’nın 2025 yılına kadar projeye 93 milyar dolar harcayacağını tahmin ediyor.
Nihayetinde NASA, 2030’ların sonlarında veya 2040’ların başlarında ayda bir üs kurmayı ve astronotları Mars’a göndermeyi umuyor.
Ancak hala aşılması gereken birçok engel var. Orion kapsülü astronotları yüzeye değil, sadece ay yörüngesine götürecek.
NASA, Apollo’nun aya iniş aracına 21. yüzyıl cevabı olan Starship’i geliştirmek için Elon Musk’ın SpaceX’ini işe aldı.
Starship, en azından 2025’teki ilk yolculuğunda, Orion ile ay yüzeyi arasında astronotları ileri geri taşıyacak.
Plan, Starship’i ve nihayetinde diğer şirketlerin iniş araçlarını ay yörüngesine yerleştirmek ve yeni Orion mürettebatı harekete geçtiğinde kullanıma hazır hale getirmek.
1960’larda öne sürülen bir iddiayı tekrarlayan Duke Üniversitesi tarihçisi Alex Roland, robotların ve uzaktan kumandalı uzay araçlarının işi daha ucuza, daha verimli ve daha güvenli bir şekilde yapabileceğini söyleyerek insanlı uzay uçuşunun değerini sorguluyor.
“Bütün bu yıllar boyunca, insanlı uzay uçuşlarına yaptığımız yatırımı haklı çıkaracak hiçbir kanıt ortaya çıkmadı – bu göze çarpan tüketimin getirdiği prestij dışında” dedi.
NASA, bir sonraki uçuşta yer alacak astronotları ve Apollo 11’den Neil Armstrong ve Buzz Aldrin’in izinden gidecekleri tanıtmadan önce bu test uçuşunun bitmesini bekliyor.
NASA’nın 42 aktif astronot ve 10 stajyerden oluşan ekibinin çoğu, Apollo 17 ay yürüyüşçüleri Gene Cernan ve Harrison Schmitt 50 yıl önce önümüzdeki ay dönemi kapattığında doğmamıştı bile.
43 yaşındaki astronot Christina Koch fırlatmadan saatler önce “Uzay kıyafetlerimizden heyecanla atlıyoruz” dedi.
Neredeyse bir yıl süren uzay istasyonu görevi ve tamamı kadınlardan oluşan bir uzay yürüyüşünün ardından, NASA’nın aya uçuş için kısa listesinde.